Kredi Tahsis ve İzleme Süreçlerine İlişkin Rehber Güncellendi
KREDİ TAHSİS VE İZLEME SÜREÇLERİNE İLİŞKİN REHBER BİRİNCİ KISIM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç, Kapsam ve Dayanak
1. Bu Rehberin amacı, 11.07.2014 tarih ve 29057 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında
Yönetmelik’in “Risk yönetiminin amacı ve risk yönetim sisteminin tesisi” başlıklı 35’inci
maddesi çerçevesinde kredi riskinin yönetimine ilişkin bankalardan beklenen iyi uygulamaları
açıklamaktır.
2. Rehber, 19.10.2005 tarih ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 93’üncü maddesi ve
22.07.2006 tarih ve 26236 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurumu Tarafından Yapılacak Denetime İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmelik’in “İyi uygulama rehberleri” başlıklı 7/A maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
3. Bu Rehber, kredilerin yaşam döngüsü süresince ve kredi tahsis süreçlerine ilişkin olarak
bankaların iç yönetim düzenlemeleri ve prosedürlerine yönelik olarak uygulanır. Ayrıca, bu
Rehber, kredi tahsisi ve canlı kredilerin izlenmesine ilişkin risk yönetimi uygulamaları,
politikaları, süreçleri ve prosedürleri ve bunların genel yönetim ve risk yönetimi sistemlerine
entegrasyonuna yönelik olarak uygulanır.
4. İkinci Kısım ve Altıncı Kısım; bankaların borçlanma senetleri, türevler ve menkul kıymet
finansman işlemleri dışındaki tüm kredi risklere uygulanır. Üçüncü Kısım ve Dördüncü Kısım;
bireysel ve ticari nitelikli kredilere için uygulanır. Bu kısımlar bankalar, yatırım şirketleri,
finansal kuruluşlar, sigorta ve reasürans şirketleri, merkezi yönetimler, merkez bankaları,
bölgesel ve yerel yönetimler ve kamu kuruluşlarına verilen kredilere ve imtiyazlı yeniden
yapılandırılmış alacaklara ve tahsili gecikmiş alacaklara uygulanmaz.
5. Kanun kapsamında Banka olarak anılan kuruluşlar bu Rehberde yer alan ilkelere tabidir. Bu
Rehberde geçen faiz ibareleri, Kanunun 48 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen katılım
bankaları tarafından kullandırılan fonlar bakımından kâr payını ifade eder. Bu Rehberde yer
alan hususların banka faaliyetlerinin karmaşıklığı ve büyüklüğü de dikkate alınarak konsolide
ve konsolide olmayan yapıya uygun olarak tesis edilmesi beklenmektedir.
6. Bu Rehberin orantılılık ilkesi çerçevesinde uygulanmasını sağlamak için Üçüncü Kısım’da
kredinin büyüklüğü, yapısı ve karmaşıklığı; Beşinci Kısım’da, kredinin ve teminatın
büyüklüğü, yapısı ve karmaşıklığı; Altıncı Kısım’da, bankanın büyüklüğü, yapısı ve
karmaşıklığı; kredinin büyüklüğü, yapısı, karmaşıklığı ve borçlunun türü, büyüklüğü ve risk
profili kriterleri dikkate alınmalıdır. Bankalar bu paragrafın uygulanmasında bireysel kredilere
ilişkin olarak; Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında ve 3.1, 3.2.1, 3.2.2, 3.2.3
ve 3.2.4 bölümlerinde belirtildiği üzere, tüketicinin korunması amacına halel gelmemesini
sağlamalıdır.
Tanımlar
7. Bu Rehberde yer alan;
a) Çevresel olarak sürdürülebilir kredilendirme: Çevresel olarak sürdürülebilir
ekonomik faaliyetlerin finansmanında kullanılan kredileri (söz konusu krediler, daha
kapsamlı bir kavram olan ve çevresel olarak sürdürülebilir olma kriterlerini
karşılayan finansman faaliyetlerinin yerine getirilmesi karşılığında ihraç edilen hisse
senedi, menkul kıymet, garanti veya bir risk yönetim aracı da dahil herhangi bir
finansal araç veya yatırım anlamına gelen “sürdürülebilir finansman”ın bir
parçasıdır),
b) Denetim izi: Bir operasyonel ya da finansal işlemin başlangıcından bitimine kadar
adım adım takip edilmesini sağlayacak kayıtlar ile ilgili bilgi sistemi varlığına kimin
eriştiğini,
c) En iyi çaba anlaşmaları: Aracı banka ile menkul kıymet ihraççısı arasında yapılan ve
aracı bankanın anlaşılan fiyat üzerinden mümkün olan en fazla sayıda pay satmasına
dayanan anlaşmaları,
d) Finansal sponsor: Özel sermaye yatırımlarını ve / veya şirketlerin kaldıraçlı
alımlarını; orta vadede bu yatırımlardan çıkmak amacıyla üstlenen yatırım firmasını,
e) Gemi finansmanı: Kredilerin geri ödemesinin önemli ölçüde gemilerin
işletilmesinden veya satılmasından veya açık denizdeki montajlardan kaynaklanan
nakit akışına bağlı olduğu veya kredi teminatının gemiler, açık denizdeki montajlar,
gemi yapımı veya gemi kiralama sözleşmeleri çerçevesinde oluşturulduğu durumda;
gemilerin yapımı, alımı ve işletmesi ve açık denizdeki montajı ile ilgili tüm
faaliyetlerinin finansmanını,
f) Geri ödeme kapasitesinin kaynağı: Kredi sağlayıcısı tarafından kredi tahsisi
esnasında tüm nakit akışlarının kaynağını (gelir, düzenli özel transferler – nafaka,
gayrimenkul üzerinden kira geliri, finansal yatırımlardan gelirler, özel işler ve
ortaklıklardan gelirler ve diğer kaynaklardan gelirler gibi), finansal kaynaklarını
(tasarruf hesapları ve yatırım ürünleri gibi) ve düzenli harcamalarını kapsayacak
şekilde kayıt altına alındığı üzere; borçlunun toplam finansal kaynaklarını, nakit
akışını ve ödeme davranışı hususlarını,