KGK GDS 3410 Sera Gazı Beyanlarına İlişkin Güvence Denetimlerinin Yayımlanması Hakkında Duyuru Yayınladı
Her işletmenin doğrudan veya dolaylı olarak sera gazı yayan süreçleri, ürünleri veya hizmetleri vardır. Sera gazları arasında karbondioksit (CO2), metan (CH4), azot oksit (N2O) ve florlu gazlar bulunur.
Sera gazı beyanı, bir kuruluşun belirli bir dönem boyunca meydana gelen sera gazı emisyonlarının sayısal bir ifadesi olup, raporlanan emisyonlar temel olarak aşağıdakilerden oluşur:
• Doğrudan (Kapsam 1) Emisyonlar: İşletmenin sahip olduğu veya kontrol ettiği kaynaklardan ortaya çıkan emisyonlardır (örneğin, fabrikanın dumanı).
• Dolaylı Emisyonlar: İşletmenin faaliyetlerinden kaynaklanan ancak bir başka işletmenin sahip olduğu veya kontrol ettiği kaynaklardan ortaya çıkan emisyonlardır:
• Kapsam 2 Emisyonlar: İşletme tarafından transfer edilen ve tüketilen enerjiyle bağlantılı emisyonlardır (örneğin, fabrikadaki elektrik tüketimi).
• Kapsam 3 Emisyonlar: Kapsam 2 emisyonları dışında kalan dolaylı emisyonlardır (örneğin, fabrika çalışanlarının seyahati sırasında ortaya çıkan emisyonlar). Beyanın hazırlanma amacına bağlı olarak içeriği de değişiklik gösterebilmekle birlikte söz konusu beyanlar genel olarak aşağıdaki amaçlarla hazırlanır:
• Yerel mevzuattan kaynaklanan zorunluluklar,
• Avrupa Birliği Sera Gazı Ticaret Programı gibi emisyon ticaret programlarından kaynaklanan zorunluluklar ve
• Gönüllü olarak yapılan açıklamalar.
Sera gazı beyanları temel olarak, raporlanan emisyon bilgilerinin güvenilirliğini artırmak için denetlenir. Emisyon bilgilerinin açıklanmasına yönelik talepler arttıkça, sera gazı beyanlarının güvenilir olmasının önemi daha da artmaktadır.
Güvence Denetimi Standardı (GDS) 3410 Sera Gazı Beyanlarına İlişkin Güvence Denetimleri, bir işletmenin sera gazı beyanı hakkında raporlama yapmak için yürütülen güvence denetimlerini düzenlemektedir. GDS 3410 kapsamında yürütülen denetimlerin amacı, şirketlerin sera gazı beyanlarının hata veya hile kaynaklı önemli bir yanlışlık içerip içermediği konusunda makul veya sınırlı güvence vermektir.
Her işletmenin doğrudan veya dolaylı olarak sera gazı yayan süreçleri, ürünleri veya hizmetleri vardır. Sera gazları arasında karbondioksit (CO2), metan (CH4), azot oksit (N2O) ve florlu gazlar bulunur. Sera gazı beyanları temel olarak, raporlanan emisyon bilgilerinin güvenilirliğini artırmak için denetlenir. Emisyon bilgilerinin açıklanmasına yönelik talepler arttıkça, sera gazı beyanlarının güvenilir olmasının önemi daha da artmaktadır. 2 / 3 Makul güvence veren denetim raporunda, sera gazı beyanlarının tüm önemli yönleriyle belirlenen kıstasa uygun olarak hazırlanıp hazırlanmadığı konusunda makul güvence verilir.
Sınırlı güvence veren denetim raporunda ise denetçinin, sera gazı beyanlarının belirlenen kıstasa uygun olarak hazırlanmadığı kanaatine varmasına sebep olacak herhangi bir hususun dikkatini çekip çekmediği konusunda bir sonuç bildirilir. GDS 3410 kapsamındaki denetimler, verilecek güvence seviyesine bakılmaksızın risk odaklı bir yaklaşım çerçevesinde planlanarak yürütülür.
Bu kapsamda denetçi;
• İşletmenin iç kontrolü dahil olmak üzere işletme ve çevresi hakkında bir anlayış edinir,
• Sera gazı beyanlarındaki önemli yanlışlık riskini belirler ve değerlendirir,
• Belirlediği risklere karşılık vermek için gereken prosedürleri uygular ve
• Bulgularına uygun şekilde bir rapor hazırlar. GDS 3410’da sınırlı güvence veren denetime ilişkin hükümlerle makul güvence veren hükümleri birbirinden ayırmak için ilgili hükümler tablo şeklinde sunulmuştur. İşletme ve Çevresinin Anlaşılması Önemli yanlışlık risklerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi için işletme ve çevresi hakkında edinilmesi gereken bilgi, sınırlı güvence verilen bir denetimde daha dar kapsamlı olacaktır. Sınırlı güvence verilen bir denetimde:
• İç kontrol bileşenlerinin tamamı hakkında bilgi edinilmesi gerekmez. • Denetçinin kontrollerinin tasarımını değerlendirmesi ve bunların uygulanıp uygulanmadığını belirlemesi gerekmez. Önemli Yanlışlık Risklerinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi Önemli yanlışlık risklerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi için uygulanan prosedürlerin niteliği ve kapsamı da birbirinden farklılık gösterir. Özellikle, sınırlı güvence verilen bir denetimde önemli emisyon türleri ve açıklamaları açısından beyan düzeyinde önemli yanlışlık risklerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi gerekmez. Genel İşler ve Müteakip Prosedürler Sınırlı güvence verilen bir denetimle makul güvence verilen bir denetim arasında bu konuda da farklar mevcut olup, Standartta belirtilen önemli farklar şunlardır:
• Çeşitli prosedürlerin niteliği hakkında yapılan vurgu, GDS 3410’da sınırlı güvence veren denetime ilişkin hükümlerle makul güvence veren hükümleri birbirinden ayırmak için ilgili hükümler tablo şeklinde sunulmuştur. GDS 3410 Sera Gazı Beyanlarına İlişkin Güvence Denetimleri, bir işletmenin sera gazı beyanı hakkında raporlama yapmak için yürütülen güvence denetimlerini düzenlemektedir. GDS 3410 kapsamında yürütülen denetimlerin amacı, şirketlerin sera gazı beyanlarının hata veya hile kaynaklı önemli bir yanlışlık içerip içermediği konusunda makul veya sınırlı güvence vermektir. 3 / 3
• Müteakip prosedürlerin kapsamı ve • Analitik prosedürlerin kapsamı. GDS 3410, 16/01/2023 tarih ve 32075 sayılı (1. Mükerrer) Resmî Gazete’de yayımlanmış olup Standart, 31/12/2022 tarihi ve sonrasında yürütülen güvence denetimlerinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.